نشت آب آبگرمکن را جدی بگیرید. دلایل مختلفی باعث بروز آن میشود و گاهی، اگر بهموقع پیگیری نکنید، امکان دارد که اوضاع خطرناک و دردسرساز شود. در بعضی موارد، این مشکل ریشه در یک عامل خیلی ساده دارد، مثلاً شیر اطمینان مشکل دارد یا یک اتصال ساده ایراد پیدا کرده است. اگر سیستم داخلی آبگرمکن اختلال پیدا کند یا مخزن خراب باشد، وضعیت جدیتر است و نیاز به اقدامات فوری وجود دارد. در این مواقع باید آب دادن آبگرمکن را سریعتر پیگیری کنید. در این مطلب، تمام دلایل احتمالی را با شما درمیان میگذاریم تا در صورت روبهروشدن با آن، بدانید که اوضاع از چه قرار است و باید چه کنید.
علائم و تشخیص نشت آب آبگرمکن
در بیشتر موارد، نشتی آبگرمکن ناگهانی و به یکباره اتفاق نمیفتد. همیشه نشانههایی وجود دارند که شما را از علل نشت آبگرمکن دیواری یا معمولی باخبر میکنند. برای مثال، علائم زیر را بهخاطر بسپارید:
- وجود رطوبت یا قطرات آب در اطراف دستگاه؛ احتمالاً اتصالات یا مخزن نشتی دارد.
- افت فشار آب گرم در شیرها؛ احتمال خروج آب از مدار یا نشت داخلی آبگرمکن هست.
- تغییر صدای آبگرمن؛ آب به داخل بخشهای آبگرمکن نفوذ کرده و رسوب در آنها جمع شده است.
- بوی زنگزدگی و رطوبت؛ معمولاً نشانه نشتی از مخزن فلزی یا اتصالات دستگاه آبگرمن است.
- فعالشدن مکرر شیر اطمینان؛ احتمالاً فشار داخلی دستگاه بیشتر از حد شده یا شیر خراب است.
علل اصلی نشت از مخزن آبگرمکن
معمولاً علت اصلی نشت از مخزن آبگرمکن، فشار زیاد از حد داخلی دستگاه یا ایجاد ترک و زنگزدگی در آن است. اگر اتصالات آسیب دیده باشند، نیازی به تعمیرات پیچیده و جدی وجود ندارد، اما اگر مخزن خراب شده باشد، حتماً باید تعمیرات اساسی انجام شوند. در ادامه، علل نشت آبگرمکن دیواری/ایستاده را مرور میکنیم.
۱. زنگزدگی و خوردگی
بهمرور زمان، در داخل جداره مخزن آبگرمکن زنگزدگی یا همان اکسید آهن بهوجود میآید. اگر آند منیزیم (میله ضدزنگ داخل مخزن) بهموقع عوض نشود، زنگزدگی گسترش پیدا میکند و مخزن سوراخ میشود. پس علت سوراخ شدن مخزن آبگرمکن تماس آب و اکسیژن در طول زمان است و نهایتاً باعث نشتی آب از آبگرمکن میشود.
۲. فشار بیش از حد آب داخل مخزن
زمانی که فشار داخل مخزن آبگرمکن از حدی بالاتر برود و خیلی زیاد شود، دیواره مخزن ترک برمیدارد و آسیب میبیند. حالا چرا این فشار زیاد میشود؟ خب! پای دلایل مختلفی بهمیان است. مثلاً شیر اطمینان بهدرستی کار نمیکند یا لولههای دستگاه پر از رسوب شدهاند. شاید هم مسیر خروج بخار مسدود شده یا دمای آب خیلی بالاست.
۳. رسوب و املاح آب در کف مخزن
در آب شهری، درصدی املاح وجود دارد و همین موضوع باعث میشود، با وجود حرارت بالای آب در مخزن تهنشین شوند. تهنشینی و تجمع رسوبات در مخزن، لایه ضخیمی را در کف آن بهوجود میآورد که حرارت را در نقطهای از دستگاه متمرکز میکند. نتیجه چیست؟ داغشدن بیش از حد بخشی از مخزن و کاهش بازده حرارتی، در نهایت هم سوراخشدن مخزن و خروج یا نشت آب اتفاق میفتد.
۴. نصب یا نگهداری نادرست آبگرمکن
اگر آبگرمکن روی سطح ناهمواری نصب شود و قرار بگیرد یا به بدنه آن ضربه وارد شود، در جوشهای اطراف مخزن ترک بهوجود میآید. تهویه نامناسب هم میتواند چنین بلایی بر سر دستگاه بیاورد و باعث نشتی آب شود. اگر در زمان نصب، فاصله آبگرمکن تا دیوار مناسب نباشد هم احتمال بروز نشتی بعید نیست.
۵. نوسان دمای شدید (انبساط و انقباض مکرر فلز)
زمانی که دمای آب داخل مخزن مدام تغییر میکند، فلز بدنه منبسط و منقبض میشود. نوسان میان این دو حالت، آن را ضعیف میکند و باعث بروز ترکهای بسیار ریزی میشود که نهایتاً نشتی آب آبگرمکن را بههمراه میآورد.
۶. استفاده از آبگرمکن بیکیفیت یا قدیمی
اگر جنس مخزن آبگرمکن مطلوب و باکیفیت نباشد، امکان نشت آب قوت میگیرد. مثلاً مدلهای قدیمی اغلب از جنس فولادند که مقاومت خوبی در مقابل رطوبت و فشار ندارد. آبگرمکنی که بیشتر از ۸ تا ۱۰ سال کار کرده و حالا نشتی دارد هم باید تعویض شود. در واقع، کهنگی هم میتواند از عوامل نشت آب از دستگاه باشد.
علل نشت از اتصالات و لولهها
همانطور که پیشتر هم اشاره کردیم، گاهیاوقات، علت نشتی آب از آبگرمکن ریشه در ترکبرداشتن اتصالات و لولهها دارد. اما اگر بخواهیم دقیقتر به علل نشت از اتصالات و لولهها برسیم به موارد زیر میرسیم.
۷. شلشدن اتصالات و مهرهها
بهمرور زمان و با لرزشهای مکرر آبگرمکن، گاهی اتصالات و لولهها شل میشوند. نشانه این وضعیت هم چکهکردن آب از محل اتصالات و رطوبت زیر لولهها یا اطراف شیرها است. سفتکردن پیچ و مهرهها در این مواقع میتواند راهگشا باشد.
۸. خرابی واشرها و اورینگها
واشرها و اورینگهای کوچکی که میان اتصالات قرار دارند، مانع عبور آب میشوند. هرچه زمان میگذرد، این قطعات هم سفتتر میشوند یا حالت فرسوده پیدا میکنند و ترک میخورند. حتی بعد از اینکه مهرهها را سفت میکنید هم باز شاهد چکه آب و نشت از آبگرمکن هستید. در این مواقع باید واشر یا اورینگ با جنس مقاوم و متناسب با فشار و دمای آبگرمکن تهیه کنید.
۹. نصب نادرست یا خمیدهشدن لولهها
اگر اتصالات و لولههای آبگرمکن بهطور صاف نصب و متصل نشوند، امکان نشتی آب بالا میرود. بهعبارت دقیقتر، فشار مکانیکی زیاد از حد روی لولهها میتواند ترک و نشتی بههمراه بیاورد. اگر نشتی ریشه در این مشکل داشته باشد، در مکانی که فشار روی لوله وجود دارد، چکههای آب را میبینید یا زمان روشنکردن آبگرمکن، با یک لرزش در دستگاه روبهرو میشوید.
۱۰. فشار خارجی
واردشدن ضربات به لولهها یا بدنه آبگرمکن هم باعث ترکخوردن اتصالات میشود. قرارگرفتن اجسام سنگین روی مسیر لولهها هم نتیجه مشابهی بههمراه میآورد. چکه ناگهانی یا ترکیدن اتصالات پس از ضربات از علائم نشتی آب در اثر فشار خارجی هستند.
راهحلها و تعمیرات گامبهگام
با دلایل احتمالی درباره نشت از اتصالات آبگرمکن و موارد مختلف دیگر آشنا شدهاید. حالا نوبت آن است که بدانید، برای هر عامل این مشکل، باید چه قدمهایی برداشته شود. در جدول زیر، نگاهی به راهحلها و تعمیر نشت آبگرمکن در هر مورد خواهیم داشت.
| علت نشت آب | علائم | راهحل پیشنهادی |
|---|---|---|
| زنگزدگی و خوردگی مخزن | لکههای قهوهای یا زنگ روی بدنه، نشت آب از قسمت پایین مخزن | تعویض آند منیزیم بهموقع، در صورت سوراخشدن، تعویض کامل مخزن |
| فشار بیش از حد آب داخل مخزن | ترک دیواره مخزن، بازشدن مکرر شیر اطمینان | بررسی و تعویض شیر اطمینان، تنظیم دمای آب روی حد استاندارد |
| رسوب و املاح آب در کف مخزن | صدای قلقل یا خشخش، کاهش بازده حرارتی، داغشدن بیش از حد کف مخزن | رسوبزدایی دورهای هر ۶–۱۲ ماه، استفاده از فیلتر رسوبگیر |
| نصب یا نگهداری نادرست | ترک در جوشهای اطراف مخزن، نشت آب، لرزش دستگاه | نصب روی سطح صاف، رعایت فاصله از دیوار، سرویس دورهای توسط تکنسین |
| نوسان دمای شدید (انبساط و انقباض فلز) | ترکهای ریز در بدنه، نشت آب در طول زمان | تنظیم دمای آب ثابت، استفاده از ترموستات سالم |
| استفاده از آبگرمکن بیکیفیت یا قدیمی | نشت آب از قسمت پایین مخزن، کاهش عملکرد دستگاه | تعویض دستگاه با مدل جدید و استاندارد، استفاده از مخزن ضدزنگ یا روکش لعابی |
| شلشدن اتصالات و مهرهها | چکه آب از محل اتصالات، رطوبت زیر لولهها یا اطراف شیرها | سفتکردن مهرهها با آچار مناسب، بررسی مجدد پس از چند روز |
| خرابی واشرها و اورینگها | چکه مداوم حتی بعد از سفتکردن مهرهها | تعویض واشر یا اورینگ با جنس مقاوم و مناسب فشار و دما |
| نصب نادرست یا خمیدهشدن لولهها | چکه آب در محل خمیدگی، لرزش دستگاه هنگام روشن شدن آبگرمکن | نصب لولهها بهصورت صاف، استفاده از بست و گیره برای ثابت نگه داشتن |
| فشار خارجی (ضربه یا وزن اضافی) | چکه ناگهانی یا ترکیدن اتصالات پس از ضربه، آسیب مکانیکی | محافظت از مسیر لولهها، جلوگیری از وارد شدن فشار یا ضربه به دستگاه |
پیشگیری از نشتی آبگرمکن
اگر راهکارهای پیشگیری از نشتی مخزن آبگرمکن یا نقاط دیگر آن را بدانید، هم از هزینه خسارتهای مختلف دور میمانید و هم عمر دستگاهتان طولانی میشود. برای جلوگیری از نشت لوله آبگرمکن باید توصیههای زیر را در نظر بگیرید:
- بررسی و تعویض دورهای آند منیزیم تا از زنگزدگی دیواره جلوگیری شود.
- تنظیم فشار و دمای آب، چون فشار بیش از حد و دمای زیاد آب باعث آسیب به مخزن و اتصالات میشود.
- رسوبزدایی و پاکسازی مخزن، چون تجمع رسوبات در کف مخزن باعث گرمشدن موضعی و سوراخشدن دیواره میشود.
- نصب صحیح و مراقبت از دستگاه، چون نصب نادرست یا ضربه به آبگرمکن میتواند موجب ترک مخزن یا اتصالات شود.
- نگهداری از اتصالات و لولهها، چون شلشدن مهرهها یا فرسودگی واشرها باعث نشت آب میشود.
- استفاده از آبگرمکن با کیفیت و مناسب، چون آبگرمکنهای بیکیفیت یا قدیمی بیشتر دچار نشت میشوند.
چه زمانی به تکنسین نیاز دارید؟
بسیاری از مشکلات نشتی آب آبگرمکن را میتوانید بدون نیاز به تکنسینها حل کنید. برای مثال، تعویض واشرها کار سختی نیست، اما گاهی باید حتماً از تکنسینها کمک بگیرید. مثلاً در موارد زیر:
- نشت آب از مخزن؛
- خرابی شیر اطمینان؛
- فشار بیش از حد آب دستگاه؛
- شنیدهشدن صداهای غیرعادی یا حرارت زیاد؛
- واردشدن آسیب مکانیکی به دستگاه یا ضربه؛
- نشتی اتصالات بعد از بررسی و تعویض واشرها.
هزینه تعمیر نشتی آبگرمکن چقدر است؟
نرخ و قیمت تعمیرات آبگرمکن به عوامل مختلفی بستگی دارد. در واقع، عدد ثابتی برای هزینه تعمیر نشت آبگرمکن وجود ندارد و تحت تأثیر عوامل زیر متغیر است:
- نشت آبگرمکن برقی/گازی بنا به نوع آن؛
- میزان رسوب و نیاز به سرویس؛
- محل و شدت نشتی آبگرمکن؛
- نیاز به تعویض قطعات؛
- دسترسی به محل نصب.
نشتی را جدی بگیرید؛ یا خودتان یا تکنسین!
حواستان به نشتی آب از آبگرمکن باشد تا از بروز خسارات و خطرات جلوگیری کنید. گاهی میتوانید بهسادگی مشکل را کنترل و مدیریت کنید. گاهی هم باید از یک تکنسین حرفهای کمک بگیرید. برای پیداکردن یک تعمیرکار حرفهای، نیازی به جستوجو ندارید. بیدغدغه و نگرانی، از سامانه کارو کمک بگیرید. با کارو، میتوانید به فهرست کاملی از اطلاعات مربوط به تکنسینها دست پیدا کنید و با مرور سوابق آنها و نظرات کاربران دیگر، با فرد مناسب تماس بگیرید. بیواسطه، هماهنگیهای لازم را انجام دهید و از متخصص بخواهید که برای تعمیر نشتی آبگرمکن شما مراجعه کند.
سؤالات متداول
۱. چرا آبگرمکن من نشتی دارد و از کجا بدانم مشکل از کجاست؟
نشتی آبگرمکن معمولاً بهدلیل زنگزدگی مخزن، خرابی اتصالات یا فشار زیاد آب بهوجود میآید. برای تشخیص، محل دقیق چکه را بررسی کنید. اگر آب از پایین دستگاه میآید، احتمالاً مخزن سوراخ شده است، اما اگر در اطراف لولهها یا شیر اطمینان آب دیده میشود، مشکل از اتصالات یا فشار داخلی است.
آیا میتوانم نشتی آبگرمکن را خودم تعمیر کنم؟
در برخی موارد بله. مثلاً اگر مشکل از شلشدن اتصالات یا خرابی واشرها باشد، با سفتکردن مهرهها یا تعویض واشر میتوانید مشکل را برطرف کنید. اما در صورت نشت از مخزن یا خرابی شیر اطمینان، باید حتماً از تکنسین متخصص کمک بگیرید.
برای جلوگیری از نشت آبگرمکن چه اقداماتی باید انجام دهم؟
سرویس منظم آبگرمکن، تعویض دورهای آند منیزیم، تنظیم فشار و دمای آب، رسوبزدایی و بررسی سلامت اتصالات مهمترین راههای پیشگیری هستند. همچنین نصب درست و استفاده از مدلهای باکیفیت باعث افزایش عمر دستگاه و کاهش احتمال نشتی میشود.
هزینه تعمیر نشتی آبگرمکن چقدر است؟
هزینه تعمیر به عواملی مانند نوع آبگرمکن (گازی یا برقی)، محل و شدت نشتی، نیاز به تعویض قطعات و میزان رسوب بستگی دارد. معمولاً تعمیرات جزئی مثل تعویض واشر هزینه کمی دارند، اما در صورت سوراخشدن مخزن یا نیاز به تعویض قطعات اصلی، هزینه بیشتر خواهد بود.
