وقتی میگوییم «آبگرمکن اتوماتیک نمیکند»، یعنی سیستم خودکار آن روبهراه نیست و بهدرستی کار نمیکند؛ در نتیجه، دستگاه بهطور خودکار آب را گرم نمیکند و مشعل یا المنت روشن نمیشود. عملکرد اغلب آبگرمکنهای اتوماتیک وابسته به سنسور دما، فشار آب یا جریان گاز است و بدون نیاز به دخالت کاربر، بهمحض نیاز به آب گرم، روشن میشوند. وقتی سیستم خراب باشد، با بازکردن شیر آب گرم هم آبگرمکن روشن نمیشود و آب سرد میماند. دلایل مختلفی از خرابی سنسور تا رسوبگرفتگی میتوانند باعث بروز چنین مشکلی شوند. در ادامه، علت اتوماتیک نکردن آبگرمکن را برایتان بهطور کامل توضیح میدهیم.
انواع آبگرمکن و اصول عملکرد اتوماتیک آنها
عملکرد اتوماتیک آبگرمکن در هر نوع دستگاه با دیگری فرق میکند. در جدول زیر، نگاهی به اصول عملکرد اتوماتیک انواع آبگرمکن داشتهایم:
| نوع آبگرمکن | منبع انرژی | نحوه عملکرد | عملکرد اتوماتیک | ویژگی اصلی |
|---|---|---|---|---|
| برقی | برق | المنتهای الکتریکی آب را گرم میکنند | ترموستات یا سنسور دما، المنتها را روشن/خاموش میکند | آب همیشه در دمای ثابت آماده است |
| گازی | گاز طبیعی یا LPG | مشعل گازی و مبدل حرارتی آب را گرم میکنند | سنسور جریان یا دما و ترموکوپل مشعل را کنترل میکنند | هنگام بازشدن شیر، آب گرم تولید میشود |
| خورشیدی | انرژی خورشیدی | پنل یا مایع انتقال حرارت، آب را گرم میکند | کنترلر دما و پمپ سیرکولاسیون، دما را تنظیم میکنند | بدون دخالت دستی، آب گرم ذخیره میشود |
| بدون مخزن (Tankless / Instant) | برق یا گاز | آب لحظهای و مستقیم گرم میشود | سنسور جریان آب، المنت یا مشعل را فقط هنگام مصرف فعال میکند | آب گرم نامحدود، اتلاف انرژی کم |
| مخزندار (Storage) | برق یا گاز | آب در مخزن ذخیره میشود و گرم میشود | ترموستات دما را کنترل و سیستم گرمایش را روشن/خاموش میکند | همیشه آب گرم آماده و بدون تأخیر |
| پکیج یا ترکیبی | معمولاً گاز | همزمان گرمایش شوفاژ و آب گرم مصرفی | سنسورها و برد الکترونیکی مصرف و دما را کنترل میکنند | چند کاره، اتوماتیک، نیاز به سرویس دورهای |
علل رایج اتوماتیک نکردن و عیبیابی و نکات تعمیر آنها
برای عیبیابی و تعمیر اتوماتیکنکردن آبگرمکن، باید حتماً حواستان به دلایل اصلی وضعیت شکلگرفته باشد. در ادامه به دلایل اصلی و رایج اتوماتیکنکردن آبگرمکن اشاره میکنیم.
۱. خرابشدن ترموستات
ترموستات دمای آب را تنظیم میکند و زمانی که خراب باشد یا آن را بهدرستی تنظیم نکنید، مشعل یا المنت را دائماً روشن نگه میدارد. برای رفع این وضعیت باید ترموستات تعویض شود. جهت ارزیابی وضعیت هم نیاز به تست مقاومت ترموستات با مولتیمتر و بررسی اتصالات برقی آن است.
۲. اختلال در عملکرد سنسور دما
اگر سنسور دما بهخوبی کار نکند، اطلاعات درستی به بُرد الکترونیکی آبگرمکنهای جدید نمیدهد و کل عملکرد دستگاه اشتباه پیش میرود. برای رفع این وضعیت، لازم است که سنسور و اتصالات آن تمیز شوند. به یک مولتیمتر هم نیاز است تا مقاومت سنسور اندازهگیری شود.
۳. خرابی بُرد الکترونیکی
اگر اتصالات و سیمکشیهای برد الکترونیکی خراب شوند، یا سوختگی و آسیبی در بخشی از آن بهوجود بیاید، آبگرمکن اتوماتیک نمیکند و فرمانهای نادرستی به قطعات مختلف صادر میشود. در صورت بروز چنین مشکلی، معمولاً باید برد با نمونه مشابه تعویض شود.
۴. اختلال در ترموکوپل
زمانی که شمعک خاموش میشود، ترموکوپل باید جریان گاز را قطع کند تا خطری پیش نیاید. اگر این بخش از دستگاه خراب باشد، مشعل وارد عمل نمیشود و نمیتواند بهطور اتوماتیک دستگاه را راه بیندازد و اتوماتیک نمیکند.
۵. خرابی پیلوت یا شمعک
شمعک که روشن نشود، مشعل هم روشن نمیشود. در نتیجه دستگاه اتوماتیک نخواهد شد. برای رفع مشکل در این وضعیت باید نگاهی به شمعک داشته باشید و آن را تمیز کنید. حواستان به جریان گاز به شمعک باشد و در صورت نیاز، این بخش را تمیز کنید. گاهی هم نیاز به تعویض شمعک پیش میآید.
۶. خرابی شیر پروانهای یا دیافراگم
اگر دیافراگم یا شیر پروانهای خراب باشند، دستگاه نمیتواند جریان آب را تشخیص بدهد و مشعل هم روشن نمیشود. در بیشتر موارد، اگر این قطعات خراب شوند، باید یک متخصص ماهر را خبر کنید تا با ارزیابی وضعیت، قطعات را عوض کند.
۷. گرفتگی مسیر گاز یا هوا
مسدودبودن لولهها و شیرهای گاز باعث افت و کاهش فشار گاز میشوند و روی عملکرد مشعل تأثیر منفی میگذارند. با تمیزکردن این مسیرها و تعویض قطعات مسدود، مشکل از بین میرود.
۸. رسوبگرفتن مبدل حرارتی یا المنت
رسوبگرفتگی مبدل حرارتی یا المنت نمیگذارد حرارت بهدرستی در دستگاه انتقال پیدا کند و آبگرمکن اتوماتیک نمیکند. برای عیبیابی در این زمینه باید میزان رسوب در مبدل حرارتی یا المنت بررسی شود و با محلولهای مخصوص یا اسید رقیق، از بین برود.
۹. نوسانات برق
زمانی که جریان برق مدام نوسان دارد یا قطعی رخ میدهد، برد الکترونیکی دستگاه بهخوبی کار نمیکند و در نتیجه، کل دستگاه عملکرد مناسب و درستی نخواهد داشت. در این صورت، باید وضعیت برق ورودی به دستگاه کاملاً بررسی شود و نگاهی به فیوزها و مدارهای برقی داشته باشید.
نکات پیشگیری از اتوماتیکنکردن آبگرمکن
برای اینکه جلوی اتوماتیکنکردن آبگرمکن را بگیرید، خوب است که این توصیههای حرفهای را بهدقت مرور کنید و یاد بگیرید:
- سرویس دورهای؛
- نصب محافظ برق برای نوسانات؛
- تمیزکردن مرتب شمعک، سنسور و…؛
- بررسی دورهای اتصالات برقی و گازی آبگرمکن؛
- تنظیم دمای آبگرمکن برای اتوماتیک شدن و گذاشتن دمای ترموستات روی ۶۰ سانتیگراد.
چه زمانی به تکنسین نیاز دارید؟
زمانی که مشکل از ترموکوپل آبگرمکن است یا شمعک ایراد دارد، حتماً به یک متخصص مراجعه کنید. خرابی دیافراگم یا شیر پروانهای هم چیزی نیست که خودتان از عهده آن برآیید. اگر سنسور دما مشکل پیدا کرده یا برد الکترونیکی خراب باشد هم نیاز به تست و تعویض قطعات است که تکنسینهای حرفهای آن را انجام میدهند. در مواردی مانند احتیاج به رسوبزدایی مبدل حرارتی، گرفتگی دودکش و مشکلات گازرسانی به دستگاه هم خودتان وارد عمل نشوید و با یک متخصص برای رسیدگی به مشکلات صحبت کنید.
عیبیابی صحیح، رفع سریع مشکل و افزایش طول آن
اتوماتیکنکردن آبگرمکن میتواند نشانه این باشد که مشکلی جدی در دستگاه رخ داده و برای همین باید بهدقت آن را بررسی کنید. برای مشورت با یک متخصص خبره و کمکگرفتن از یک تکنسین ماهر، وارد سامانه «کارو» شوید و از میان تعمیرکاران موجود، بهترین را انتخاب کنید، بیواسطه با او تماس بگیرید و هماهنگیهای لازم را برای مراجعه صحبت کنید.
سؤالات متداول
منظور از «آبگرمکن اتوماتیک نمیکند» چیست؟
وقتی میگوییم آبگرمکن اتوماتیک نمیکند، منظور این است که سیستم خودکار دستگاه بهدرستی عمل نمیکند و با باز کردن شیر آب گرم، مشعل یا المنت روشن نمیشود. در این حالت، آبگرمکن نمیتواند بدون دخالت کاربر آب گرم تولید کند.
رایجترین دلایل اتوماتیک نکردن آبگرمکن کداماند؟
دلایل رایج شامل خرابی ترموستات، سنسور دما، برد الکترونیکی، شمعک یا پیلوت، ترموکوپل، دیافراگم و شیر پروانهای، رسوبگرفتگی مبدل حرارتی یا المنت، نوسانات برق و گرفتگی مسیر گاز یا تهویه است.
چه زمانی باید از تکنسین کمک بگیریم؟
روشننشدن مشعل یا المنت، خرابی ترموکوپل یا شمعک، مشکل در برد الکترونیکی یا سنسور دما، خرابی دیافراگم یا شیر پروانهای، مشکلات گازرسانی یا دودکش؛ این مشکلات به دلیل حساسیت ایمنی و پیچیدگی فنی باید توسط تکنسین حرفهای رفع شوند.
