نحوه عیبیابی کولر گازی و آشنایی با مشکلات رایج آن

برای عیبیابی کولر گازی باید چه کارهایی انجام دهیم؟ فرض کنید در یک روز گرم تابستانی وارد خانه میشوید و کولر گازی را روشن میکنید و امیدوارید تا زودتر سرمای کولر، گرما و خستگی را از بدنتان خارج کند. اما میبینید که کولر به درستی کار نمیکند.
بله، کولر گازی هم مثل هر وسیلهی دیگری گاهی دچار مشکل و خرابی میشود. در این مطلب از کارو قرار است با مشکلات رایج کولر گازی آشنا شویم و اقدامات لازم برای عیبیابی کولر گازی را معرفی کنیم. دانستن این نکات به ما کمک میکند تا در صورت لزوم اقدامات مناسب و لازم را انجام دهیم و بتوانیم از هزینههای سنگین و خرابی کولر گازی جلوگیری کنیم.
طرز کار کولر گازی چگونه است؟
کولرگازی با استفاده از یک سیکل یا چرخه تبرید کار میکند. مبرد (گاز خنککننده) در این سیستم فشرده، تقطیر و سپس تبخیر میشود. به عبارتی کولر، گرمای یک مکان (محیط داخلی) را میگیرد و به یک به مکان دیگر (محیط خارجی) منتقل میکند. این چرخه با کمک اجزا و قطعات کولر گازی انجام میشود. اجزای دخیل در این فرایند، عبارتند از: کمپرسور، کندانسور، شیر انبساط و اواپراتور میشود.
آشنایی با اجزای کولر گازی
در این قسمت میخواهیم با اجزای مختلف کولر گازی آشنا شویم. شناخت اجزای اصلی کولر گازی به ما کمک میکند تا بتوانیم زودتر متوجهی مشکل و خرابی این وسیله شویم و قبل از اینکه خسارت زیادی به بار بیاید برای عیبیابی کولر گازی و رفع مشکلات آن اقدام کنیم.
به طور کلی بسیاری از کولرهای گازی که ما در خانه و محل کارمان استفاده میکنیم از دو بخش تشکیل شدهاند:
- بخش خارجی: این بخش در خارج از خانه قرار داده می شود.و واحد بیرونی نامیده می شود.
- بخش داخلی یا اسپیلت: در خانه و فضای داخلی نصب میشود و گرما را از محیط خانه میگیرد و به واحد کندانسوردر فضای باز منتقل میکند.
اما به طور جزیی اجزای کولر گازی شامل موارد زیر میشود:
- کمپرسور: قلب سیستم تبرید است که فشردهسازی گاز مبرد و هدایت آن به کندانسور را بر عهده دارد.
- کندانسور: وظیفهی کندانسور تبدیل گاز فشرده به مایع با گرفتن گرما و خنک کردن آن است.
- اواپراتور: اوپراتور محل تبخیر مایع مبرد است و باعث خنک شدن هوای اطراف میشود.
- فن داخلی: توزیع هوای سرد در داخل اتاق، وظیفهی فن داخلی است.
- فن خارجی: خنک کردن کندانسور و کمک به تخلیه گرمای مبرد بر عهدهی فن خارجی است.
- ترموستات دیجیتال یا مکانیکی: تنظیم دمای محیط طبق فرمان کاربر از وظایف ترموستات است.
- گاز مبرد (فریون): مادهای که در مدار بسته تبخیر و میعان شده و عمل سرمایش را انجام میدهد.
- برد الکترونیکی: عملکرد کمپرسور، فن، ترموستات و سیستم محافظتی را مدیریت و کنترل میکند.
- فیلترها: فیلترها از ورود گردوغبار به داخل کولر جلوگیری میکنند و باعث افزایش عمر قطعات داخلی میشوند.

مشکلات رایج کولر گازی چیست و چگونه باید این مشکلات را حل کنیم؟
در این قسمت ابتدا مشکلات رایجی که برای کولر گازی اتفاق میفتد را بررسی میکنیم و سپس نحوه تشخیص، عیبیابی و رفعهر مشکل را آموزش میدهیم.
1. کولر باد خنک نمیزند
بارزترین و بزرگترین مشکلی که یک کولر میتواند داشته باشد، این است که قادر به خنک کردن محیط نباشد و باد خنک نزند. دلایل احتمالی خنک نکردن کولر، موارد زیر هستند.
خرابی کمپرسور
کمپرسور حکم قلب سیستم سرمایشی را دارد که اگر خراب شود، کولر دیگر سرمای مناسبی تولید نمیکند.
راهکار: برای برطرف کردن این مشکل، ابتدا به صدای کمپرسور گوش کنید و ببینید که آیا صدای غیرعادی از آن میشنوید. به طور کلی در این شرایط باید مواردی مثل ولتاژ ورودی و سلامت خازنها بررسی شود. اگر کمپرسور سوخته باشد، لازم است که آن را تعویض کنید. برای انجام این کار هم باید از تعمیرکار مجرب کمک بگیرید.
نشت گاز مبرد
کم شدن یا نشت گاز مبرد میتواند باعث کاهش شدید سرمایش کولر و همچنین افزایش مصرف برق شود.
- راهحل: محل نشتی را پیدا کنید. میتوانید از وسیلهای به نام نشتیاب برای این کار استفاده کنید. سپس باید نشتی را برطرف کنید و مجددا گاز مبرد را شارژ نمایید. شارژ گاز را باید به متخصص این کار بسپارید.
کثیف بودن اواپراتور یا کندانسور
اگر مشکل خنک نکردن کولر برای تمیز نبودن اوپراتور و کندانسور باشد، باید خوشحال باشید که قطعات دستگاه دچار مشکل نیستند.
- راهکار: برای برطرف کردن این مشکل، ابتدا برق را قطع کنید، سپس این دو قطعه را به خوبی تمیز کنید (به صورت دستی با یک برس نرم) و گردوغبار و سایر موانع را از بین ببرید.
مسدود بودن فیلتر هوا
بسته شدن یا مسدود بودن فیلترها هم مشکل خاصی ندارد و به راحتی میتوان آن را بر طرف کرد.
- راهکار: فیلترهای ورودی و خروجی را تمیز یا تعویض کنید و اجازه دهید هوا به خوبی در کولر و قطعاتش جریان پیدا کند.

2. کولر یکسره کار میکند
اگر موتور کولر به صورت یکسره و بدون توقف کار میکند، حتما مشکلی وجود دارد؛ چون به صورت طبیعی موتور کولر پس از مدتی کار کردن، (وقتی دمای محیط به حد مطلوب میرسد) کمی استراحت میکند و سپس کارش را از سر میگیرد. این اتفاق به دلایل زیر میتواند بیفتد.
خرابی ترموستات
ترموستات دمای محیط را حس میکند و به موتور کولر فرمان روشن یا خاموش شدن میدهد. اگر ترموستات خراب باشد، موتور کولر احتمالا بهدرستی روشن یا خاموش نمیشود.
- راهحل: عملکرد ترموستات را با دماهای مختلف تست کنید. اگر مشکل از ترموستات است، باید سیمکشهای آن را بررسی کرد و یا در صورت لزوم ترموستات را تعویض کرد.
کاهش گاز مبرد
کاهش گاز مبرد باعث افت شدید عملکرد سرمایشی کولر میشود.
- راهحل: ابتدا باید محل نشتی را بشناسایی و برای رفع آن اقدام کنید. یادتان باشد که صرفا شارژ گاز مبرد بدون رفع محل نشتی، فایدهای ندارد. در این صورت احتمالا کولر به صورت موقت میتواند به درستی کار کند.
نشت هوا در فضای داخلی (درزها و اتصالات)
اگر درزهایی در محل نصب پنل یا کانال وجود دارد، هوای گرم از بیرون وارد میشود یا هوای سرد از محیط، خارج میشود که باعث کاهش راندمان کولر خواهد شد.
- راهحل: پنل داخلی را با دقت بررسی کنید و اگر درزی مشاهده کردید، آن را با استفاده از نوار درزگیر، پر کنید. همچنین از عایق بودن اتصالات مطمئن شوید.
۳. نشتی آب از پنل داخلی
نشت کردن آب از پنل میتواند دردسرساز شود. آب از طریق لوله درین خارج میشود. اگر لوله درین مسدود شده باشد یا آسیب دیده باشد، آب به داخل اتاق نشت میکند.
راهحل: مسیر لوله درین با دستگاه دمنده یا فشار هوا آزاد شود. دقت کنید که پنل با شیب مناسب نصب شود.
۴. صدای غیرطبیعی کولر
صداهای زیاد یا غیرطبیعی کولر گازی معمولاً به دلیل شل شدن قطعات و فن، خرابی یاتاقان یا تجمع گرد و خاک است.
- راهحل: قطعات و فن را بررسی کنید و پیچها را سفت کنید تا شل نباشند . فن و کویل را تمیز کنید.
۵. روشن نشدن کولر
وقتی کولر اصلاً روشن نمیشود، معمولاً مشکل از برقرسانی یا برد الکترونیکی دستگاه است.
- راهحل: فیوز برق، دوشاخه، کابل و برد اصلی دستگاه را بادقت بررسی کنید.(توصیه میکنیم برای این کار با تعمیرکار و متخصص تماس بگیرید) در صورتی که برد خراب باشد، باید آن را تعمیر یا تعویض کنید.
6. بوی نامطبوع از کولر
گاهی باد کولر بوی ناخوشایندی دارد. این بوی بد بهدلیل رشد قارچ و باکتری در داخل پنل یا فیلترها است.
- راهحل: فیلترها، کویلها و پنل داخلی را با اسپری ضدعفونیکننده مخصوص کولر گازی به صورت کامل شستشو دهید.

7. افزایش ناگهانی مصرف برق
اگر یکی از قطعات اصلی کولر گازی دچار مشکل شده باشد یا نشتی گاز داشته باشد، مصرف برق بالایی پیدا میکند.
- راهحل: کمپرسور، سطح گاز مبرد، عملکرد صحیح ترموستات و فیلترها را بررسی کنید. ضمنا توصیه میکنیم از کولر اینورتر برای صرفه جویی در مصرف برق استفاده کنید.
نکات پیشگیری از مشکلات کولر گازی
برای نگهداری کولر گازی و پیشگیری از مشکلات برای آن چند نکته مهم را باید بدانید و اجرا کنید. مطمئن باشید این نکات سرویس کولر گازی در منزل برایتان مفید خواهد بود.
- تمیز کردن فیلترها هر دو هفته یک بار
- سرویس کامل کولر قبل از شروع فصل گرما
- بررسی اتصالات و کابلها برای جلوگیری از اتصالی یا پارگی
- استفاده از محافظ برق برای جلوگیری از نوسانات برق
- نصب سایبان برای یونیت خارجی کولر تا از تابش مستقیم آفتاب در امان بماند
چه زمانی به تکنسین حرفهای نیاز دارید؟
گرچه برخی ایرادات جزئی را خودتان میتوانید در خانه بررسی و برظرف کنید اما در موارد زیر حتماً باید به متخصص مراجعه کنید. شماره تماس تعمیرکاران کولر شهر خودتان را در سایت کارو ببنید.
- نشتی گاز مبرد (این کار نیاز به ابزار خاص برای شارژ مجدد گاز دارد)
- خرابی کمپرسور یا برد الکترونیکی
- نصب مجدد کولر گازی
- نشتی شدید یا تکرار شونده آب
هزینههای تعمیر کولر گازی
هزینه تعمیر کولر گازی بستگی به نوع مشکل، مدل دستگاه و محل سکونت شما دارد و نمیتوان برای آن عدد مشخصی تعیین کرد. میتوانید با تعمیرکاران سایت کارو تماس بگیرید و مشکل کولرتان را مطرح کنید و هزینه حدودی آن را بپرسید.
سخن پایانی
عیبیابی کولر گازی یا تشخیص خرابی کولر گازی یک مهارت است. اگر شما به خوبی با قطعات و نحوهی کار کولر آشنا باشید، راحتتر میتوانید متوجه مشکلات کولر گازی بشوید و برای حل و برطرف کردن آنها اقدام کنید. همچنین با رعایت یکسری نکات، میتوانید طول عمر دستگاه خود را افزایش دهید و از هزینههای غیرضروری جلوگیری کنید.
در این مطلب نحوهی عیبیابی کولر گازی را آموزش دادیم با این حال، برای مشکلات فنی و جدی، باید به تعمیرکار متخصص مراجعه کنید.
سوالات متداول
چند وقت یک بار باید کولر گازی سرویس شود؟
سالی یک تا دو بار، بهویژه قبل از تابستان توصیه میشود.
چرا کولر گازی خنک نمیکند؟
زمانی که کولر خنک نمیکند، مشکل میتواند از ترموستات، کمپرسور یا گاز مبرد باشد.
آیا میتوانم خودم کولر گازی را شارژ گاز کنم؟
خیر، این کار نیاز به ابزار تخصصی و مهارت فنی دارد.
بهترین دمای تنظیم کولر گازی چیست؟
۲۴ تا ۲۶ درجه برای صرفهجویی در مصرف برق و حفظ سلامت توصیه میشود.
چرا کولر گازی بوی بد میدهد؟
بهدلیل کپک در فیلتر یا مسیر تخلیه؛ با تمیز کردن آنها رفع میشود.