هر آنچه باید درباره نحوه عملکرد اسپیلت، اجزا و نکات نگهداری آن بدانید

کولر گازی اسپیلت چیست و نحوه کار اسپیلت چگونه است؟ اسپیلت یک نوع کولر گازی است که با عنوان دو تکه هم شناخته میشود. این نوع کولر دارای یک پنل داخلی و یک یونیت بیرونی است و طراحی مدرن و عملکرد باکیفیتی دارد. به همین دلیل بین مردم محبوب و پرطرفدار است.
در این مطلب از کارو قصد داریم نحوه کار اسپیلت را به طور کامل توضیح دهیم و اجزای اصلی کولر گازی اسپیلت را معرفی میکنیم. ضمنا راهکارهای نگهداری از آن و تفاوتش با سایر سیستمهای سرمایشی را هم خواهیم گفت.
اسپیلت چیست و چگونه کار میکند؟
اسپیلت نوعی کولر گازی است که از دو بخش داخلی و خارجی (پنل داخلی و یونیت بیرونی) تشکیل شده است. این دو تکه با لوله مسی به هم متصل شدهاند. اسپیلت با استفاده از گاز مبرد، گرمای داخل محیط را جذب و به بیرون منتقل میکند.
برخلاف کولر آبی که با سیستم تبخیری کار میکند، اسپیلت با فشردهسازی و انتقال گرما از فضای داخلی به فضای خارجی، عمل خنکسازی را انجام میدهد. معمولا کولر گازی اسپیلت برای مکانهایی مانند منزل، آپارتمان و دفتر کاری با متراژ متوسط تا بزرگ مناسب است.
چگونه اسپیلت کار میکند؟
از آنجایی که اسپیلت نوعی کولر گازی محسوب میشود با همان سیستم تبرید که مخصوص کولرهای گازی است، کار میکند. در این قسمت به طور کامل از نحوه کار اسپیلت خواهیم گفت.
- کمپرسور در یونیت خارجی، گاز مبرد را فشرده میکند و به حالت داغ و پرفشار درمیآورد.
- این گاز به کندانسور میرود، حرارت خود را به هوای بیرون داده و به مایع تبدیل میشود.
- سپس این مایع از شیر انبساط عبور میکند، فشارش کم میشود.
- وقتی دمای آن به اندازهی کافی پایین آمد و سرد شد، وارد اواپراتور (پنل داخلی) میشود.
- در این مرحله، هوای گرم محیط داخلی با عبور از روی اواپراتور سرد شده و باعث خنکی محیط میشود.

اجزای اسپیلت کدام است؟
کولر گازی اسپیلت از قطعات و اجزای مختلفی تشکیل شده است. هر کدام از این قطعات نقش مشخصی در دستگاه دارند. در ادامه با اجزای اسپیلت و عملکرد آنها آشنا میشویم.
1. کمپرسور
کمپرسور یکی از اجزای اصلی و مهم کولر گازی اسپیلت است و وظیفهی آن، گرفتن گاز مبرد از اوپراتور، فشرده کردنِ آن و پمپاژ گاز به سمت کندانسور است. کمپرسورهای قویتر، توانایی خنک کنندگی بالاتری دارند.
2. کندانسور
یکی دیگر از مهمترین اجزای اسپیلت، کندانسوراست. این قطعه معمولا از جنس مس است و به عنوان یک مبدل حرارتی عمل میکند. کندانسور گرمای گاز فشردهشده را به بیرون منتقل میکند تا گاز مبرد به مایع تبدیل شود.
3. اواپراتور
اوپراتور هم به نوعی یک مبدل حرارتی است و معمولا جنس آن، مس یا آلومینیوم است. اوپراتور گرمای محیط داخلی را جذب میکند و این هوا را خنک کرده و به محیط بر میگرداند.
4. شیر انبساط
شیر انبساط یا شیر کنترل جریان ورود هوا به اواپراتور را کنترل و مدیریت میکند. این قطعه دما و فشار گاز مبرد را قبل از ورود به اواپراتور کم میکند و به عبارتی آن را آماده ورود به اوپراتور میکند.
5. فنهای داخلی و خارجی
اسپیلت دارای دو نوع فن داخلی و خارجی است. فن داخلی هوای سرد را در محیط به گردش در میآورد و فن خارجی گرمای کندانسور را دفع میکند.
6. برد الکترونیکی
وظیفه اصلی برد الکترونیکی، کنترل عملکرد دستگاه است. این قطعه تمام دستورات از جمله فرمانهای روشن و خاموش شدن، تنظیم دما، سرعت فن دستگاه را صادر میکند.
7. سنسور دما
سنسور دما در نحوه کار اسپیلت نقش مهمی دارد. سنسورها دمای محیط را اندازه میگیرند و سپس عملکرد سیستم را با دمای تنظیمشده هماهنگ میکنند.
8. ترموستات
ترموستات عملکرد دستگاه را به گونهای تنظیم میکند که دمای محیط به دمای دلخواه برسد.

انواع اسپیلت کدام است و هر کدام چه کاربردهایی دارد؟
با اینکه نحوه کار اسپیلت یکسان است، اما انواع مختلفی دارد که هر کدام برای فضاهای گوناگون طراحی شدهاند. در این بخش انواع کولر گازی اسپیلت را معرفی میکنیم.
کولر اسپیلت دیواری
مدل دیواری، رایجترین نوع اسپیلت است که از یک پنل داخلی و یک یونیت بیرونی تشکیل شده است. این نوع کولر برای برای منزل، آپارتمان و دفترهای کار مناسب است. نحوه کار اسپیلت دیواری به گونهای است که هوا را به صورت یکنواخت در فضا توزیع میکند و بدون صدا و آرام کار میکند.
اسپیلت ایستاده
اسپیلت ایستاده قدرت سرمایش بسیار زیادی دارد و دارای یونیت داخلی زمینی است. یونیت بیرونی کولر ایستاده، مانند اسپلیت است. اسپیلت ایستاده برای فضاهای بزرگ مانند سالنهای بزرگ، مسجد، فروشگاه یا ویلا مناسب است و مصرف برق آن هم بالا است.
اسپیلت کاستی (سقفی)
در اسپیلت سقفی، یونیت داخلی باید در سقف کاذب نصب شود تا هوا را به چهار طرف توزیع کند. این نوع کولر برای دفترهای کاری، مغازهها و ساختمانهای مدرن مناسب است.

مزایا و معایب اسپیلت در مقایسه با سایر کولرها
در این بخش میخواهیم مزایا و معایب اسپیلت را در مقایسه با سایر کولرها بررسی کنیم.
مزایای اسپیلت در مقایسه با کولر آبی
- قدرت سرمایش بیشتر و مؤثر
- قابلیت تنظیم دقیق دما
- عدم نیاز به کانالکشی آبی
- کارکرد کمصدا
- قابلیت تصفیه هوا
معایب کولر اسپلت در مقایسه با کولر آبی
- هزینه اولیه بالاتر
- نیاز به نصب تخصصی
- افزایش مصرف برق در برخی مدلهای قدیمی
- عدم تأثیر بر رطوبت هوا (برخلاف کولر آبی)
مقایسه اسپیلت با کولر گازی
واقعیت این است که اسپیلت نوعی کولر گازی است ولی برخی از افراد به اشتباه آنها را دو نوع متفاوت به حساب میآورند. میتوانید اسپیلت را با انواع مختلف کولر گازی مثل پرتابل، پنجرهای و… مقایسه کنید.
نکات نگهداری اسپیلت
برای افزایش طول عمر دستگاه و بالا رفتن کیفیت عملکرد آن، موارد زیر جدی بگیرید و رعایت کنید. این موارد راهنمای سرویس و نگهداری اسپیلت به حساب میآید.
- فیلتر کولر را هر 2 تا 4 هفته یکبار تمیز کنید.
- لولهها و اتصالات را مرتب برای جلوگیری از نشتی گاز بررسی کنید.
- قبل از شروع فصل گرما و روشن کردن کولر، آن را سرویس کنید.
- هر سال برای بررسی کمپرسور و کندانسور با تکنسین تماس بگیرید.
- یونیت خارجی را در محل پرگردوغبار یا در معرض نور مستقیم خورشید قرار ندهید.
- از محافظ ولتاژ برق استفاده شود تا نوسانات برق به دستگاه آسیبی نزند.
- وقتی قرار است به مدت طولانی از کولر استفاده نکنید، برای کاهش استهلاک آن، دستگاه را از برق بکشید.
نکات سرویس اسپیلت
برای سرویس کولر گازی اسپیلت دفترچه راهنمای آن را بادقت بخوانید و طبق مراحل آن پیش بروید. میتوانید به مقاله “چگونه کولر گازی را در منزل سرویس کنم” سر بزنید. تمام مراحل سرویس کولر اسپیلت را توضیح دادیم.
به طور کلی سرویس کولر گازی نیاز به تخصص و مهارت دارد و توصیه میکنیم از سرویسکاران مجرب کمک بگیرید. اگر کولر شما دچار مشکلی است یا قصد سرویس آن را دارید، به سایت کارو مراجعه کنید و شماره تماس تعمیرکاران و سرویس کاران شهر خودتان را ببینید.

چه زمانی به تکنسین نیاز دارید؟
در شرایط زیر حتماً از یک تکنسین و متخصص ماهر کمک بگیرید تا زودتر مشکل حل شود و جلوی خسارت بیشتر به دستگاه گرفته شود.
- اسپیلت باد خنک نمیزند یا کاملاً خاموش شده است.
- صدای غیرعادی از یونیت داخلی یا خارجی شنیده میشود.
- بوی سوختگی یا نشتی آب یا گاز احساس میشود.
- پنل داخلی یخ زده است یا برفک دارد.
- عملکرد ترموستات دچار اختلال شده است.
- برای جلوگیری از آسیب جدی، بهتر است هر سال یک بار از تکنسین بخواهید تا کولرتان را سرویس کند.
سخن پایانی
اسپیلت یکی از از رایجترین و پرطرفدارترین مدلهای کولر گازی است. آشنایی با نحوه عملکرد اسپیلت و اجزای آن باعث میشود تا شما بهتر بتوانید مراقب کولر خود باشید. به عبارتی این شناخت از نحوه عملکرد کولر میتواند عمر مفید دستگاه را افزایش دهد، کیفیت و کارایی آن را بالا ببرد و از هزینههای اضافی جلوگیری کند.
پرسشهای متداول
اسپیلت چقدر برق مصرف میکند؟
مصرف برق به توان دستگاه و نوع کمپرسور (معمولی یا اینورتر) بستگی دارد، اما در کل بیشتر از کولر آبی است.
هر چند وقت یکبار باید فیلتر اسپیلت را تمیز کرد؟
بین ۲ تا ۴ هفته یکبار، مخصوصاً در محیطهای پر گردوغبار.
گاز اسپیلت هر چند سال یکبار نیاز به شارژ دارد؟
در صورت نشتی یا کاهش راندمان، معمولاً هر ۲ تا ۳ سال یکبار نیاز به بررسی و شارژ مجدد دارد.
آیا میتوان اسپیلت را در زمستان هم استفاده کرد؟
بله، اکثر مدلهای جدید دارای عملکرد گرمایشی هم هستند.